Aanraaktherapie: massage als medicijn bij depressie

Aanraaktherapie: massage als medicijn bij depressie

Bij depressie wordt vaak gedacht aan emotionele symptomen zoals somberheid, angst en verdriet. Depressie is echter ook een lichamelijke aandoening. Een doeltreffende behandeling van depressie moet daarom ook aandacht besteden aan de fysieke symptomen ervan. Onderzoek heeft aangetoond dat massagetherapie zowel de lichamelijke als mentale symptomen van depressie aanzienlijk kan verlichten.

Depressie kent twee kernsymptomen

1. Anhedonie: het onvermogen is om plezier te ervaren. De depressieve persoon ervaart prikkels die gewoonlijk plezierig zijn (lekker eten, een mooi concert meemaken), niet meer als positief. Er is geen geluksbeleving en soms ook geen pijnbeleving, alleen maar gevoelloosheid. En, erg belangrijk: dat is niet alleen in het hoofd zo, maar in het gehele zenuwstelsel. Geen vlinders in je buik, kippenvel, tranen van geluk of een spontane brede glimlach.
2. Vitale remming: Het andere kernsymptoom, vitale remming, verwijst naar een ‘niet-willen’ en ‘niet-kunnen’. Fysiek uit zich dat in een stijf lichaam, stoornissen van de spijsvertering, seksualiteit of doorbloeding, zware benen of armen, traagheid, kou en allerlei verschillende pijnsymptomen.

Bovenstaande symptomen kunnen verlicht worden door massagetherapie. Hoe kan dat eigenlijk? Blokkeert anhedonie bijvoorbeeld niet elke positieve prikkel die zou ontstaan bij helende aanraking? 

Interoceptie en psychisch welzijn
Ten eerste stimuleert helende aanraking via de huid bepaalde zenuwvezels, die op hun beurt zorgen voor regulering in de interoceptie. Via interoceptie word je je gewaar van je innerlijke lichaam: je registreert dorst, honger, opwinding, pijn, ziektesymptomen en nog veel meer. Interoceptie is dus een ‘lichamelijk waarnemen’. Samen met andere vormen van waarneming bepaalt het of en hoe je je ‘lichaams-ik’ ervaart. Die ervaring speelt een grote rol in je psychische welzijn en kan via massagetherapie worden hersteld. De gevoelloosheid die men bij anhedonie ervaart, neemt dus af. Bovendien ontstaat er niet alleen opnieuw ervaring an sich, maar kan een patiënt na verloop van tijd weer positieve prikkels ervaren.

De grote verlichter: oxytocine
Zoals je misschien weet, wordt oxytocine ook wel het ‘gelukshormoon’ of ‘knuffelhormoon’ genoemd. Het zou ons sociale gedrag verbeteren, bijvoorbeeld door een wederzijds vertrouwen tussen twee mensen te creëren. Het werkt ook ontspannend en remt pijnprikkels. Oxytocine ontstaat in allerlei verschillende situaties, en één belangrijke daarvan is bij zachte, ritmische huidaanrakingen. Zorgvuldige stimulering van de huid middels aanraaktherapie zou weleens een bijzonder medicijn kunnen zijn als je lijdt aan depressiviteit.

Nog even dit… Vermoed je dat je depressief bent? Zoals je hierover hebt kunnen lezen kan massage onderdeel zijn van een holistisch plan van aanpak. Maak echter ook altijd een afspraak met je huisarts.

Lees meer over dit onderwerp in ‘Huidhonger’ van Bruno Müller-Oerlinghausen en Gabrielle Mariell Kiebgis.